Eyvah!.. "Delirten Bankamatikler", "Multimatik"e dönüşüyor

"Delirten bankamatik"lerin yerine yepyeni bir teknoloji daha geliyormuş... Adı Multimatik ...

Hadi şimdiden hayırlısı mı diyeyim mi, yoksa demeyeyim mi bilemiyorum...

Multimatik adlı bu yeni nesil ATM para çekme makinelerinde bulunacak Türk Telekom Noktası sayesinde, müşteriler buradan internete girip, SMS de atabileceklermiş. Ayrıca bir de telefonla görüşme imkanı sunacakmış bu ATM'ler... Ve yine ayrıca 100'e yakın işlem yapabilecekmiş...

Eyvah yandık ki yandık… Desenize uzun kuyruklara ve kavgalara şimdiden hazırlanalım…

Tabii tüm özelliklerine kullanmaya başlayıp, bunun yarar mı, ya da yarardan çok zarar mı getireceğini hep birlikte zamanla öğreneceğiz...

Türkiye'de ilk ATM kullanımı 25 Aralık 1987 tarihinde İş Bankası tarafından Ankara Yenişehir Şubesi'nde başlamış, günümüze gelene kadar da hemen hemen her yerde ve her bankada kullanıma açılmıştır.

Yalnız kullanıma açılmakla kalmayan, günden güne de hayatımızın her anında bize yardımcı olmaya çalışan ATM'ler ya da nam-ı diğer bankamatikler, para çekmeye gittiğimizde çoğu zaman içinde para olmayan, ya da içinde para olduğu halde "Geçici olarak hizmet dışı" kalmış modern delirtme aletleri olarak da yaşamımıza günden güne renk katmaktadırlar...

Ayrıca emeklilerin pek çoğunun veya annelerin yahut da teknoloji kullanım özürlü yaşlı amca ve teyzelerin tamamının asla kullanamadığı, kullanmak için yanlarında oğulları, kızları onlar da bulunmuyorsa torun vb. birisini götürdüğü veya sırada gözüne kestirdiği efendi görünümlü gençlerden yardım istedikleri cihaz olarak da hizmet veren aletler olarak biliyoruz.

ATM'ler hakkında dağarcığımızdaki bilgiler günden güne gelişmektedir... Örneğin "000" tuşlarının hiç bir zaman çalışmadığı makinalara pek sıklıkla rastlarız...

Ya da tam işlem yaparken yanlış bir tuşa basıp sonra da ne yapacağımızı bilemediğimizden ve tüm bu işlemleri birkaç saniye içinde yapmayı beceremediğimizden dolayı kartımız alıkonulmasına hayatımızda bir kere değil, birkaç kere şahit olmuşuzdur.

Ayrıca bazı bankamatikler işlem bittikten sonra bağırma alışkanlığına da sahiptirler. Gecenin en ilerleyen bir saatinde kimseye görünmeden para çekeyim dersiniz ama sevgili atm'niz bütün semte sizin para çektiğinizi duyurur, bu sizi muhtemel bir hedef haline getirir.

Son zamanlarda kapalı konserve kutusu gibi şehirlerin içine yerleştirilen ATM'ler de genelde gündüzleri para çekmeye, akşamları da kimsesizlere evsahipliği yapmaktadır. Ancak çok kuytu köşelerde bulunan ATM'ler ise geceleri yolda sıkışan ve o an tuvalet ihtiyacını gidermek isteyenlere de bedava umumi WC görevini üstlenmektedir...

Bir de paranızı direkt içine alıp sayan bankamatikler var ki, onlar da sizi çıldırtmakla kalmaz, sinirlerinizi laçka ederler... Eksterinizi ödemeye gidersiniz, elinizde ödeyeceğiniz tam para vardır, makineye parayı verirsiniz... Hoppp üç dört tanesini kabul etmez, denersiniz, denersiniz, yine kabul etmez... Ya, binbir rica ile arkanızdakilerden parayı değiştirmek için uğraşırsınız, ya da "Bir dakika içeri gideyim, kasadan değiştireyim" diye milleti oyalayıp durursunuz...

Ayrıca bu ATM'ler içlerine para yerleştirilmesi veya gün sonu raporu alındığı vakitler işlem dışı bırakılmasının yanısıra şu durumlarda da işlem dışı kalıyorlar:

- Hat sorunu: ATM hat bağlantısı kesildiğinde veya gerekli tcp/ip, server ve router değerlerindeki değişimde makina işlem yapamaz.

- Journal kağıdı: Her ne kadar HDD'ye yazıp daha sonradan kağıda işleyebilecek olsa da bu journal kağıdı bittiğinde, ters konduğunda, ya da sıkıştığında makina işlem yapmaz.

- Kart girişi sorunu: Kart girişinde sıkışma olduğunda (örneğin tırnakçılık diye tabir edilen giriş kısmına kağıt konduğunda) makina işlem yapabilir ama kartları görmeyeceğinden işlem yapacak ünite olmaz.

- Klavye sorunu: Hatalı kart şifresi giriminden kaynaklanabileceği gibi atm makinasının kendi şifresindeki bir değişimden veya klavye ünitesinin bozulmuş olmasından kaynaklanan sorundur.

- Supervisor modu: Supervisor modu esas olarak makinanın ön kapağının arkasından bir butonla geçirilir. Eğer geri döndürülmez veya exit ile çıkılmadan normal moda alınmışsa makina çalışmaz.

- Sürekli reset: Makinanın çalışmamasının nedenlerinden biridir. Bir işletim hatasından kaynaklanabileceği gibi güç kaynağında bir bozulmanın da nedeni olabilir.

Evet şimdi de bugün gittiğim beş ayrı ATM'de tam sıranın bana gelmesine 2 kişi kala (tam geldiği anda da diyebilirim) hizmet dışı olmasıyla ufak çapta da olsa atm'ler ve sıraları hakkında edindiğim bilgi birikimini de paylaşmak istiyorum.

- Öncelikle sakın programınızda yaptığınız sıralamada atm'den para çekme işini arka sıralara atmayınız, unutmayın ki her geçen an başkaları sizin hakkınız olan parayı atm'den çekmekte ve parayı bitirmektedirler...

- Boş zamanlarınızda az kullanılan ve pek keşfedilmemiş atm'leri zihninizin bir köşesinde tutun ve yol güzergahınızı bu atm'lere en kestirme şekilde belirleyin...

- Bir şubenin atm'lerinin bulunduğu alanına geldiniz. Evet yan yana gördüğünüz bir sürü atm var hepsinde de sıra var, şimdi kriterlerimiz ne olacak? Hadi teker teker onu da inceleyelim...

İlk kural olarak: Öncelikle para çekeceksek biz para yatırılamayan atm'yi seçeceğiz. Çünkü sıradaki adamlar zarf yazacak, edecek, para sokacak zarfı atm'ye girecek. Çok uzun bir iş bu. Onun için bu sıradan vazgeçin...

İkinci kural: Elinde kağıt tutan insanların sırasını beklediği atm'lerden uzak duracağız, bunlar muhtemelen havale yapacaklar ve o kağıda her numara için bakıp emin olacaklar yani ölme eşşeğim ölme.

Üçüncü kural: Ve en önemli kural yaşlı amcaların ya da teyzelerin bulunduğu sıraya girme. Bunun sebebini açıklamak acı veriyor ama bizim zavallı ninelerimiz ve dedelerimizin beyinleri hepimizin gelecekte olacağı gibi yavaş çalışmakta parmak ve göz koordinasyonunu kaybetmiş şekilde önce klavyeye bak, düğmeye bas, sonra ekrana bak yazdığının doğru olup olmadığını anlamak için bir süre oraya bak sonra bu işlemi devam ettir gibi bir yöntem izlerler. Bu durumu hoşgörü ile karşılarız ama uzak durma gereğini de aklımızdan çıkartmamalıyız.

Dördüncü kural: Sırada rahat ol. Sıramı kapacaklar, kaynayacaklar telaşına gerek yok. Omuzlarını aç, çeneni kaldır, etrafa bakın. Bu durum araya girmek veya sızmak isteyen cingözlerin gerekli mesajı almasına yeter de artar bile.

Beşinci kural: Bir şubenin atm'sine gittiysen ve beklediğin atm'nin parası bittiyse başka şubeye gitmeye kalkışma sakın. Sana kimse diğer şubede de para olduğunun garantisini veremez. Biraz sabret, beklediğin yer şube!.. 5 bilemedin 10 dakika içinde para tazelenecek ve işlemini gerçekleştireceksin.

Altıncı kural: Tüm bunların dışında hızlı ilerlediğini fark ettiğin sıraya atlamaya her an kendini hazırla. Ama sakın unutma. Bu konuda senden daha yetenekliler olabilir. Atlayacağım derken önünde aynı cingözlülükte 3 kişiyi daha bulabilirsin veya birden hiç beklemediğin şekilde sıra ilerlemeyi kesebilir, içgüdülerine güvenmelisin...

İşte bankamatik de denen illet ATM'lerin neden ruh ve beden sağlığımızı bozduğunu ve biz tüketicilerin neler neler çektiğini bir şekilde öğrenmiş olduk değil mi?...

Şimdi şu teknoloji harikası olacak Multimatik'ler acaba ruh ve beden sağlığımızı nasıl etkileyecek çok merak ediyorum doğrusu...

Sahi sizin de ATM’lerle böyle sorunlarınız var mıydı veya yeni multimatikler için komplo teorileriniz, onları alabilir miyim acaba?

Ertan Yurderi